شهر دوستدار کودک
مونا ابوالفتحی: جای آموزش به کودکان مهاجر خالی است

یکی از مددکاران اجتماعی کودکان، در مورد آسیبهای اجتماعی که در شهرهای موسوم به شهرهای دوستدار کودک باید مورد توجه قرار بگیرد، گفت: مهاجران از حق تحصیل محروم هستند و مدارس معدودی آنها را برای ثبت نام میپذیرد. برای مثال کودک مهاجر فرهنگ افغان دارد و طبق همان فرهنگ نیز زندگی میکند و با ادامهی این روند به یک نسل سوخته تبدیل میشود.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی کودکشهر، مونا ابوالفتحی با اشاره به شرایط کودکان مهاجر بیان کرد: خانواده بر اساس سنتها کودک را سرمایهی کار میبیند و از فرزندش انتظار فال فروشی و کارهای مشابه را برای کسب درآمد دارد. حال کودکان مهاجر در صورتی که مدرسه بروند، با چنین شرایطی چگونه فرصت میکنند درس بخواند؟ فرهنگ مدرسه و به طور کلی فرهنگ کشور ما تفاوت زیادی با سبک زندگی خانوادهی افغانستان دارد، به همین خاطر در کودک تناقض ایجاد میشود.
او افزود: مهاجربت کودکان مسالهای است که در ایران با چالشهای زیادی روبهرو شده و ساماندهی آن به ادارهی امور اتباع و وزارت امور خارجه مربوط میشود. به جرات میتوانم بگویم که ۹۹ درصد کودکان کار اتباع افغانستانی و پاکستانی هستند. مهاجران بیشتر در دو شهر تهران و مشهد زندگی میکنند. برای اتباع هیچگونه آموزشی برای یادگیری قوانین ایران وجود ندارد و آنها با قوانین و فرهنگ ایران ناآشنا هستند و ناهمخوانی دارند.
این مددکار اجتماعی که مدتی مددکار اورژانس اجتماعی و مددکار کودکان کار مرکز بهزیستی یاسر بوده، در مورد تجربهی برخورد با کودکان در معرض آسیب توضیح داد: بیشترین آسیبی که از نظر آماری در خانوادهها وجود داشته در وهلهی اول تنبیه جسمی و روانی است. دومین آسیب مجبور کردن آنها به کار است که در کودکان مهاجر بیشتر رواج دارد. آسیب سوم پس از آن فراهم کردن زمینهی اعتیاد، اجبار و یا تشویق کودکان برای مصرف مواد مخدر محسوب میشود. چهارمین آسیب ممانعت از تحصیل آنها است. پنجمین آسیبی که خانوادهها با آن دست و پنجه نرم میکنند عدم مهارت خانوادهها در رفتار با کودک است، مثلا در اقدام طلاق بیشترین آسیب را به فرزندشان میرسانند که صدمات جبرانناپذیری میتواند داشته باشد. شاید آسیب جسمی را بتوان تا حدی برطرف کرد اما آزار روانی غیرقابل جبران خواهد بود.
مونا ابوالفتحی برای بهبود اوضاع کودکان در یک شهر دوستدار کودک توضیح داد: اینکه شرایط خوبی برای کودکان فراهم کنیم، ابعاد اجتماعی و سیاسی و اقتصادی دارد. مثلا گاهی در خانوادهها پدر و مادر هر دو بیمار هستند و توانایی کار کردن ندارند به همین خاطر از نظر اقتصادی ناچار میشوند کودک را به کار وادار کنند. مسئولان وزارت کار و رفاه اجتماعی وظیفه دارند اقداماتی برای کاهش فشارهای چنین خانوادههایی انجام بدهند. همچنین در زمینهی رفتار با کودک خانوادهها آموزش ندیدهاند و سازمان آموزش و پرورش، رسانهها و فضاهایی مانند فرهنگسراها باید اقدامات لازم را انجام بدهند.
این مددکار اجتماعی در مورد ویژگیهایی که یک شهر دوستدار کودک باید داشته باشد گفت: کودکان و نوجوانان در دورههای گوناگون نیازهای متفاوتی داشتهاند. در شهر دوستدار کودک امنیت جانی، امنیت روانی و نیازهای اولیهی انسانها و آرامش روان طبق نظریهی مازلو نیاز است، این مسیری است که باید طی شود تا استعدادهای کودک کشف شود و فرصتهای برابری در جامعه داشته باشد.
* به تازگی تهران به همراه ۱۱ شهر دیگر ازجمله شیراز، رشت، تبریز، و…. به عنوان نامزد شهر دوستدار کودک معرفی شدهاند. تا پایان سال، تکلیف شهرهای دوستدار کودک ایران مشخص میشود. اما در همین ایام سعی داریم از دل گفتوگو با کارشناسان حوزههای مختلف، نگاهی داشته باشیم به تعریفها، اثرات و ویژگیهای شهر دوستدار کودک.
#شهر_دوستدار_کودک
#شهردوستدارکودک
گفتوگو از نیلوفر شهسواریان، کودکشهر
دیدگاه شما